Tandvlees

Het tandvlees kent verschillende stadia waarin het kan verkeren:

  • Gezond tandvlees
  • Gingivitis
  • Parodontitis
image

Gezond tandvlees is lichtroze, ligt strak om de tand heen en bloedt niet. Om het tandvlees gezond te houden is een goede mondhygiëne essentieel.

Is de mondhygiëne niet optimaal, dan blijft tandplaque op de tanden en kiezen zitten. De tandplaque bestaat voor 90% uit bacteriën. Deze bacteriën scheiden een stofje uit dat zorgt voor irritatie van het tandvlees. Daardoor komt er een afweerreactie tot stand in het tandvlees: De ontstekingsreactie. Het tandvlees zwelt, is rood en bloedt gemakkelijk. Dit heet gingivitis. Worden de bacteriën (tandplaque en tandsteen) goed weggehaald door een professionele mondhygiënist, dan is dit proces weer snel omkeerbaar naar gezond tandvlees.

Wanneer de mondhygiëne matig blijft, dan kan er ook onomkeerbare schade ontstaan aan de weefsels rondom de tand (het parodontium). Het kaakbot breekt langzaam af, waardoor op de lange termijn de tanden en kiezen uit kunnen vallen. Dit proces heet parodontitis. De vatbaarheid en progressie van parodontitis wordt ook beïnvloedt door externe factoren, zoals stress en roken. Hoewel dit proces onomkeerbaar is, is het wel te stabiliseren. Kaakbot dat weg is, komt niet meer terug, maar het proces van afbraak kan wel stopgezet worden. Hiervoor is een grondige reiniging van de tanden en kiezen nodig door een professionele mondhygiënist. Deze grondige reiniging houdt in dat, onder het tandvlees, de wortels van de tanden en kiezen vrij worden gemaakt van tandplaque en voornamelijk tandsteen. Dit kan, indien nodig, met lokale verdoving. Na de behandeling krijg je nog de beste adviezen op maat, om een uitermate goede mondhygiëne voor elkaar te krijgen.



Gaatjes

Tanden en kiezen zijn opgebouwd uit 3 lagen:

  • Pulpa: Holle kern waar bloedvaten en zenuwen door lopen.
  • Tandbeen: Botachtige structuur die om de pulpa heen zit.
  • Glazuur: Buitenste laag om de kroon van de tanden en kiezen.

Het glazuur is heel sterk en beschermt het kwetsbaardere, onderliggende tandbeen. Toch is het glazuur niet onaantastbaar. Zuren (dus eetmomenten) zorgen ervoor dat er mineralen uit het glazuur weggaan (demineralisatie). Dit kan weer herstellen (remineralisatie) door genoeg tijd te laten tussen 2 eetmomenten en een tandpasta te gebruiken met fluoride.

image

Wanneer je te veel eetmomenten hebt, krijgt het glazuur niet genoeg kans om te herstellen en blijven de mineralen weg. Gebeurt dit vaak, dan kan er een gaatje ontstaan, dat heet cariës. Niet alleen kunnen gaatjes ontstaan door te veel eetmomenten, maar ook door een slechte mondhygiëne. Bacteriën uit tandplaque scheiden een zure stof uit, die zorgt voor het afbreken van het glazuur. Worden de bacteriën lange tijd niet goed verwijderd, krijgt het glazuur geen kans om te herstellen en zal het gaatje ontstaan. Wanneer een gaatje door het glazuur heen is en het tandbeen bereikt heeft, is herstel onmogelijk en zal een vulling noodzakelijk zijn. Is het gaatje zo groot dat het dicht bij de zenuw komt, dan kan de zenuw geïrriteerd raken en een abces ontstaan bij de wortelpunt. In dat geval is een wortelkanaalbehandeling noodzakelijk.



Kinderen

Baby’s krijgen tussen de 6 en 12 maanden hun eerste melktanden. Het melkgebit wordt volledig tijdens het derde levensjaar. Al vanaf de eerste tand is het belangrijk om te poetsen met een peutertandpasta. Het glazuur van het melkgebit is dunner dan van het blijvende gebit, waardoor een beginnend gaatje sneller een groot gat wordt. Rond 6 jaar beginnen de eerste melktanden te wiebelen en komen de eerste blijvende kiezen door achter de achterste melkkiezen.

Het is belangrijk om tot 10 jaar één keer per dag na te poetsen, omdat kinderen nog niet de motorische vaardigheden hebben om adequaat te poetsen. Om de poetstechniek zoveel mogelijk te bevorderen, is het belangrijk dat kinderen regelmatig een poetscontrole krijgen door de mondhygiënist.

image

Om gaatjes in de kauwvlakken van de blijvende kiezen te voorkomen, is het (voornamelijk bij kinderen) mogelijk om de kiezen te sealen. In dat geval wordt er in de fissuren (groeven) van de kauwvlakken een heel klein laagje vulmateriaal aangebracht, zodat er geen bacteriën in de fissuren gaatjes kunnen veroorzaken.



Systemische aandoeningen

Parodontitis heeft veel invloed op de gezondheid van het gebit. Wat echter weinig mensen weten, is dat het ook een effect heeft op de rest van ons lichaam. Parodontitis is gelinkt aan systemische aandoeningen, zoals:

  • Diabetes
  • Hart- een vaatziekten
  • Alzheimer
  • Reumatoïde artritis

Diabetes
Parodontitis en diabetes is een goed onderzochte combinatie. Ze hebben een wisselwerking op elkaar. Als parodontitis niet onder controle is, dan is er dus sprake van een ontsteking in het lichaam. Door ontstekingen in het lichaam (dus ook parodontitis), is het lastiger om de diabetes goed te reguleren. Andersom werkt het ook zo. Als de diabetes niet goed gereguleerd is, is de parodontitis ook moeilijker onder controle te houden. Op die manier kunnen de twee factoren elkaar op een negatieve manier blijven beïnvloeden.

Hart- en vaatziekten
Als er sprake is van parodontitis, kunnen slechte bacteriën uit de mond (parodontale pathogenen) in de bloedbaan terecht komen. Daar kunnen ze bijdragen aan het verstoppen van de bloedvaten (artherosclerotische plaques).

Alzheimer
Nieuw onderzoek heeft aangetoond dat mensen met parodontitis 22% meer kans hebben op het ontwikkelen van Alzheimer. Tandeloze mensen hebben zelfs 26% meer kans op het ontwikkelen van Alzheimer. Hoe dat precies werkt, wordt nog onderzocht.

Reumatoïde artritis
De oorzaak is onduidelijk, maar mensen met parodontitis hebben een verhoogde kans op reumatoïde artritis. Het vermoeden is dat deze mensen ontvankelijker zijn voor ontstekingen in het lichaam. Eenmaal beiden aanwezig, hebben parodontitis en reumatoïde artritis een versterkend effect op elkaar.

©    Mondzorg Sondervan   |   Realisatie website: Sondervan Automatisering